آنچه خواهید خواند:
آزمایشگاههای خون از مهمترین بخشهای مراکز درمانی، بیمارستانها و کلینیکها هستند. انجام دقیق آزمایشهای هماتولوژی، بیوشیمی و الکترولیت نیازمند تجهیزات تخصصی و استاندارد است. در این مقاله با مهمترین تجهیزات آزمایشگاه خون، کاربرد هر دستگاه و نکات کلیدی خرید تجهیزات آزمایشگاهی آشنا میشویم.

دسته بندی تجهیزات آزمایشگاه خون
تجهیزات مورد استفاده در آزمایشگاههای خون به 3 دسته اصلی تقسیم میشوند:
1- تجهیزات پیشتحلیلی (Pre-Analytical)
- مرحله آمادهسازی نمونه پیش از تحلیل آزمایشگاهی
- سانتریفیوژ برای جداسازی پلاسما یا سرم
- لولههای خونگیری با یا بدون ضدانعقاد
- یخچال و فریزر آزمایشگاهی برای نگهداری نمونه
- جعبه حمل نمونه و برچسبگذاری دقیق
خطای انسانی در این مرحله میتواند کل نتیجه آزمایش را تحت تأثیر قرار دهد.
بیشتر بدانید: معرفی وسایل آزمایشگاه شیمی
2- تجهیزات تحلیلی (Analytical)
هسته اصلی تشخیص و آنالیز پارامترهای خونی
- آنالایزر هماتولوژی (CBC)
- آنالایزر بیوشیمی (قند، اوره، چربی، آنزیم)
- الکترولیت آنالایزر (سدیم، پتاسیم، کلرید، کلسیم)
- میکروسکوپ نوری یا دیجیتال برای بررسی سلولی
دقت این تجهیزات مستقیماً بر کیفیت نتیجه آزمایش تأثیر میگذارد.
بیشتر بدانید: آیا آزمایشگاههای تحقیقاتی تجهیزات متفاوتی دارند؟
3- تجهیزات پستحلیلی (Post-Analytical)
ثبت، تحلیل، ذخیرهسازی و ارسال نتایج
- سیستم LIS برای مدیریت اطلاعات آزمایشگاهی
- چاپگرهای تخصصی برای جوابدهی دقیق
- سرورها و بانکهای اطلاعاتی ایمن
اتصال تجهیزات به سیستم LIS باعث افزایش دقت و کاهش خطای انسانی میشود.
بیشتر بدانید: تجهیزات مورد نیاز آزمایشگاه ادرار
معرفی دستگاه های اصلی آزمایشگاه خون
در ادامه، با مهمترین تجهیزات تحلیلی و عمومی مورد استفاده در آزمایشگاههای خون آشنا میشویم:
آنالایزر بیوشیمی (Biochemistry Analyzer)
برای اندازهگیری دقیق پارامترهای شیمیایی مانند گلوکز، اوره، کراتینین، ALT، AST و چربیهای خون.
نوع اتومات و نیمهاتومات در بازار موجود است. (خرید آنالایزر بیوشیمی)
آنالایزر هماتولوژی (CBC Analyzer)
برای شمارش سلولهای خونی شامل RBC، WBC، PLT، Hb و HCT.
ضروری برای تشخیص کمخونی، عفونت و سرطانهای خونی.
سانتریفیوژ آزمایشگاهی
برای جداسازی سرم یا پلاسما از خون کامل با استفاده از نیروی گریز از مرکز.
باید دارای قابلیت تنظیم سرعت (RPM) باشد.
میکروسکوپ پیشرفته
برای بررسی اسمیر خون محیطی، تشخیص انگلها و بررسی سلولهای غیرطبیعی.
میکروسکوپ نوری یا دیجیتال با عدسی آبگذر گزینه ایدهآل است.
یخچال و فریزر آزمایشگاهی
برای حفظ کیفیت نمونههای بیولوژیکی در دماهای کنترلشده (۴ درجه، -۲۰ یا -۸۶ درجه سانتیگراد).
دستگاه الکترولیت آنالایزر
برای سنجش دقیق غلظت یونهایی مانند Na⁺، K⁺، Cl⁻، Ca⁺⁺ در خون.
کاربرد حیاتی در ICU، اورژانس و بررسی تعادل الکترولیتی

راهنمای خرید تجهیزات آزمایشگاهی خون
1. دقت و اعتبار دستگاه
به دنبال تجهیزاتی باشید که گواهیهای بینالمللی مانند CE، ISO، یا FDA دارند.
2. سرعت و بهره وری
برای مراکز پرتردد، دستگاههایی انتخاب کنید که قابلیت پردازش بالا و خروجی سریع دارند.
3. خدمات پس از فروش
ترجیحاً از برندهایی خرید کنید که نمایندگی رسمی و قطعات یدکی در ایران دارند.
4. بررسی هزینههای جانبی
هزینه ریجنتها، کنترلها و مواد مصرفی در طول زمان محاسبه شود.
5. سازگاری با نرمافزار LIS
اگر سیستم مدیریت اطلاعات در آزمایشگاه شما فعال است، حتماً اتصال نرمافزاری دستگاه را بررسی کنید.
6. شرایط نصب و فضای آزمایشگاه
ابعاد دستگاه، نوع برق، تهویه و زیرساختهای فنی را قبل از خرید بررسی کنید.
پیشنهاد ویژه: خرید تجهیزات آزمایشگاهی

نتیجه گیری
تجهیزات آزمایشگاه خون، پایه و اساس فرآیند تشخیص و مراقبت پزشکی هستند. انتخاب دستگاههای دقیق، قابلاعتماد و استاندارد میتواند بر سلامت بیماران، دقت تشخیص و اعتبار آزمایشگاه شما تأثیر مستقیم بگذارد.
در جیبی طب، با پشتیبانی فنی، مشاوره تخصصی و عرضه محصولات اورجینال، در مسیر تجهیز یا ارتقاء آزمایشگاهتان همراهتان هستیم.